Ludzie mogą nauczyć się echolokacji jak nietoperze; wystarczy im 10 tygodni

Naukowcy z Durham University potwierdzili, że człowiek może nauczyć się echolokacji wykorzystywanej przez nietoperze. Zajmie mu to jedynie 10 tygodni.

Jak wiemy nietoperze posługują się echolokacją, która ułatwia im latanie w nocy. Emitują bowiem fale dźwiękowe, które wracają do nich odbite od przeszkód, co pozwala im zorientować się w najbliższym otoczeniu.

Dotychczas sądziliśmy, że ludzie takiej zdolności nie posiadają. Przeczy jednak temu badanie przeprowadzone w zeszłym roku przez naukowców z Uniwersytetu Durham. Wykazało ono, że ludzie mogą nauczyć się echolokacji, a zajmie im to około 10 tygodni. Dzięki temu zyskują umiejętności podobne do tych, które posiadają nietoperze.

Ludzie mogą nauczyć się echolokacji

W ciągu zaledwie 10 tygodni badacze byli w stanie nauczyć uczestników, jak pokonywać przeszkody i rozpoznawać rozmiar i orientację obiektów, wykorzystując odbicia wywołane ich kliknięciami. W eksperymencie wzięło udział 12 uczestników, u których w dzieciństwie zdiagnozowano chorobę wzorku oraz 14 osób widzących.

Podczas 20 sesji szkoleniowych, które trwały od 2 do 3 godzin, naukowcy odkryli, że wszyscy niewidomi i widzący uczestnicy, zarówno starsi, jak i młodzi, znacznie poprawili się w echolokacji opartej na kliknięciach. Przez tygodnie uczestników szkolono w poruszaniu się po wirtualnych labiryntach. Były to korytarze ułożone w kształcie litery T, łukach w kształcie litery U i zygzakach.

W ostatnich dwóch sesjach uczestnicy przetestowali swoje nowe umiejętności nawigacyjne w wirtualnym labiryncie, z którym nigdy wcześniej nie mieli do czynienia. Nawet po zakryciu im oczu oraz przebywania nieznanym środowisku, kolizji było mniej niż na początku programu. Najwyraźniej echa ich własnych kliknięć pomagały ludziom poruszać się po kursie z większą łatwością niż wcześniej.

Co prawda wcześniej prowadzone badania wykazały, że osoby widzące mogą uczyć się echolokacji opartej na kliknięciach podczas serii sesji treningowych. Było to jednak pierwsze badanie, w którym sprawdzano, czy wyniki obejmują również osoby niewidome i osoby w różnym wieku.

Badacze wykazali zdolności echolokacji u osób ze sprawnym wzrokiem, jak również u ludzi z zaburzeniami widzenia. Każdy ochotników biorących udział w teście, wydając językiem dźwięk klikania, mógł znacznie łatwiej poruszać się po labiryncie. Potrafił też z grubsza określić rozmiar oraz kształt obiektu. Nowe badania pokazują też, że echolokacja jest najdokładniejsza, gdy obiekty znajdują się w stosunku do obserwatora pod kątem 45 stopni. Nie zaś bezpośrednio przed nim.

Trzy miesiące po zakończeniu sesji szkoleniowych niewidomi uczestnicy stwierdzili, że doświadczyli poprawy mobilności dzięki echolokacji. W badaniu uzupełniającym 10 z 12 uczestników stwierdziło, że umiejętność wpłynęła korzystnie na ich niezależność i dobre samopoczucie.

Źródło